Faalangst komt regelmatig voor bij kinderen. Het is de angst om te falen in situaties waarin prestaties worden verwacht. Je kunt hierbij denken aan niet durven te leren fietsen of zwemmen, het maken van toetsen en sociale interacties.
Kinderen met faalangst hebben vaak het gevoel dat ze nooit goed genoeg zijn en dat ze altijd zullen falen, zelfs als ze hun uiterste best doen. Dit kan leiden tot een lage zelfwaarde, het vermijden van uitdagingen en sociale isolatie.
Er zijn 3 verschillende soorten faalangst.
Cognitieve faalangst heeft te maken met leren. Je kind is bang om bijvoorbeeld een toets niet te halen of slecht te maken, een spreekbeurt te houden of vragen te stellen in de klas. Je kind is bang om dom gevonden te worden en vergelijkt zijn prestaties continue met anderen.
Door deze angst kan je kind erg veel last hebben van zenuwen voor het toetsmoment of zelfs helemaal dichtklappen.
Deze vorm van faalangst heeft te maken met de interactie met andere mensen. Je kind is bang wat andere van hem/haar vinden. Ook hier kan je kind dichtklappen of niet uit zijn woorden komen. Het is bang voor afwijzing. Hierdoor durft het minder snel contact te maken met andere kinderen, voor zichzelf op te komen of vragen te stellen.
Motorische faalangst heeft te maken met de angst een fysieke handeling uit te voeren wanneer de druk om te presteren hoog is. Je kunt hierbij denken aan sport, maar ook aan kleinere handelingen zoals het zetten van een handtekening, schilderen of knutselen. Je lichaam kan het prima, maar door de angst lukt de oefening niet zoals je kind zou willen.
Faalangst blijkt vaker bij meisjes voor te komen dan bij jongens. Het komt ook voor bij kinderen die bovengemiddeld presteren.
Faalangst kun je op een aantal mogelijke manieren herkennen:
Ook kan het zijn dat het kind fysieke symptomen laat zien zoals hoofdpijn, misselijkheid, buikpijn, geen eetlust, slecht slapen of zweten.
Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan faalangst bij kinderen. Een van de belangrijkste factoren is druk van buitenaf, zoals prestatiegerichte ouders, leraren en coaches. Kinderen voelen zich onder druk gezet om te presteren en hebben het gevoel dat hun waarde afhangt van hun prestaties. Dit kan leiden tot een vicieuze cirkel van stress en angst.
Een andere factor die bijdraagt aan faalangst is gebrek aan zelfvertrouwen en positieve zelfwaardering. Kinderen die zichzelf negatief beoordelen en weinig zelfvertrouwen hebben, zijn vatbaarder voor faalangst. Ze zijn bang om te falen omdat ze denken dat het bewijs is dat ze niet goed genoeg zijn.
Een kind met faalangst zal bij een repetitie, meteen kijken naar wat hij niet kan. Dit negatieve denken bepaalt ook wat hij hoort. Het kind hoort de negatieve opmerkingen en interpreteert zelfs de positieve opmerkingen zó, dat die ook negatief worden. Succes wordt toegeschreven aan toeval, mislukking aan eigen falen.
Als ouder van een kind met faalangst kun jij je zorgen maken over het welzijn van je kind. Je kunt je zorgen maken over de prestaties van je kind op school of hoe het gaat met de sociale interacties met leeftijdsgenootjes. Je kunt je soms machteloos voelen wanneer je jouw kind ziet worstelen met faalangst. Je wilt graag helpen, maar weet niet altijd hoe je dit moet doen.
Als gevolg van faalangst kan je als ouder overbezorgd worden en je kind te veel beschermen. Dit uit zich door bijvoorbeeld je kind te beschermen, teveel te controleren of teveel verantwoordelijkheid van je kind af te nemen.
Als ouder kun jij je kind helpen om zijn faalangst te overwinnen op een aantal manieren:
Kinderen leren van ons als ouders. Daarom is het belangrijk dat we bewust zijn hoe wij reageren op dingen die goed of niet goed gaan bij onszelf en bij onze kinderen.
Uit onderzoek van de universiteit van Stanford blijkt dat kinderen hun houding over falen, leren van hun ouders. Carol Dweck en Kyla Haimovitz hebben ontdekt dat kinderen naar hun ouders kijken en zo bepalen dat falen goed of niet goed is. Deel jij jouw blunders of dingen die niet goed zijn gegaan openlijk of stop je ze weg?
Van fouten kun je leren en zo is het absoluut. Maak je geen fouten dan leer je dus minder snel. Door fouten te benoemen en ze positief te benaderen, mag het er zijn. Hierdoor zal je kind minder snel geneigd zijn fouten te verdoezelen of zich te schamen.
Dit betekent dat jij je kind leert dat hij/zij niet van nature slim of dom is, maar dat je kind zich vaardigheden eigen maakt door te oefenen en door te zetten. Als ouder kun je bijvoorbeeld zeggen “Ik zie dat je ontzettend je best hebt gedaan en heel veel hebt geoefend” in plaats van “Ah jammer dat je een 6 hebt gehaald. Volgende keer beter”.
Het is belangrijk om te erkennen dat faalangst een zorg is voor je kind. Het is belangrijk om je kind te laten weten dat je begrijpt hoe het zich voelt en dat je er voor hem of haar bent. Geef je kind positieve feedback voor zijn of haar inspanningen, ongeacht het resultaat. Het is belangrijk om te benadrukken dat het proberen en oefenen belangrijker zijn dan het behalen van perfecte resultaten.
Benoemen wat er goed ging en wat er beter kan. Zo kan je kind gericht werken aan zijn of haar vaardigheden en zelfvertrouwen opbouwen.
Als we geboren worden zijn we afhankelijk van onze ouders om te overleven. Er zit een diepgeworteld instinct in ons: ik geef dus ik overleef. Een kind is per definitie loyaal en gevend aan zijn ouder. Je wilt voldoen aan de verwachtingen van je ouders, dat ze trots en tevreden zijn.
Faalangst is bij kinderen vaak gekoppeld aan zelfwaarde en wat ouders van hun vinden. Ze kunnen het gevoel hebben dat hun ouders niet zoveel van hen zullen houden of hen waarderen als ze geen hoge cijfers, uitstekende atletische of artistieke prestaties, perfect gedrag. Deze overtuiging resulteert vaak in een angst om te falen.
Door je kind te laten weten dat je van hem/haar houdt ongeacht de prestaties op school, of op de sportclub, help je de eigenwaarde van je kind te vergroten en zelfvertrouwen op te bouwen.
Het is belangrijk om je kind te leren omgaan met angst en stress. Dit kan door ontspanningstechnieken te leren, zoals ademhalingsoefeningen en meditatie. Ook kun jij je kind leren hoe hij/zij zijn gedachten kan veranderen en positieve zelfgesprekken kan voeren.
Tips: zoek prentenboeken over emoties en informatie over yoga. Ga er met je kind samen aan de slag. Het kind communiceert via spel. Samen spelen en samen lezen geeft het kind de juiste informatie.
Een mooi voorbeeld is het boek van Florien van de Aar en Michal Janssen; Relax Klets (voor kleine en grote druktemakers. .
Een eenvoudige oefening die kan helpen om het zelfvertrouwen van jonge kinderen te vergroten, is om hen aan te moedigen om positieve affirmaties te gebruiken. Dit zijn korte zinnetjes die ze tegen zichzelf kunnen zeggen om zich beter te voelen en hun zelfvertrouwen op te bouwen. Hier zijn enkele voorbeelden van positieve affirmaties:
Om deze oefening uit te voeren, kun jij jouw kind aanmoedigen om elke dag een positieve affirmatie te kiezen en deze hardop te zeggen. Je kunt je kind ook aanmoedigen om deze zinnetjes op te schrijven en ergens op te hangen waar ze vaak langslopen, zoals aan de muur in hun kamer. Dit kan het kind helpen om positiever over zichzelf te denken.
Moedig je kind aan om dingen te doen waar hij/zij goed in is, en waarbij het succes ervaart. Moedig je kind aan om uitdagingen aan te gaan en ondersteun het hierin. Door regelmatig complimenten te geven. Benoem daarbij specifieke vaardigheden of eigenschappen waar het kind goed in is.
Helpend kan ook zijn als je samen met je kind rollenspellen doet waarbij het kind zich in verschillende situaties moet uitspreken, zoals bijvoorbeeld wat het kan zeggen als een ander kindje niet wil afspreken.
Het is belangrijk om te onthouden dat het opbouwen van zelfvertrouwen tijd en inspanning kost, en dat dit proces voor elk kind anders kan zijn. Het is belangrijk om je kind te ondersteunen en aan te moedigen bij het ontwikkelen van meer zelfvertrouwen.
Als ouder ben je snel geneigd je kind te behoeden voor tegenslag, pijn of falen. Dit hoort bij het ouder worden en zorgt ervoor dat je kind veerkracht ontwikkeld zodat het op latere leeftijd niet uit het veld geslagen wordt als iets niet lukt of tegenzit.
Zit de faalangst van je kind zo diep dat het je niet zelf lukt om het op te lossen, dan kan ik je helpen naar de kern te gaan van de faalangst om dan hiermee aan de slag te gaan. Neem contact met me op voor een gratis kennismaking.
LUKT HET TOCH NIET EN KUN JE WAT HULP GEBRUIKEN? MISSCHIEN IS ONDERSTAANDE DAN IETS VOOR JOU?
Boek een gratis 30 min consult
Samen kijken we waar je tegenaan loopt en of ik je hierbij kan helpen.
